Kopia zapasowa na długie lata – który nośnik wybrać?

Od czasu, kiedy komputery weszły do użycia, użytkownikom ciągle towarzyszy pewne pytanie: który nośnik jest najlepszy do przechowywania danych przez bardzo długi czas?

Jeszcze w latach 60. i 70. ubiegłego stulecia, gdy przedsiębiorstwa zaopatrywały się w swoje pierwsze komputery, raczej nie miały wyboru – musiały archiwizować dane na taśmach. Jednak od tego czasu nieco się zmieniło…

Od kart dziurkowanych po taśmy magnetyczne

W dzisiejszych czasach wiele osób uważa, że to właśnie taśmy były pierwszym nośnikiem do magazynowania danych. Nic bardziej mylnego! Pierwszym nośnikiem do przechowywania danych komputerowych była tzw. karta dziurkowana (karta perforowana). Wszystkie znaki zostały przetłumaczone na kod maszynowy i wytłoczone na standaryzowanej karcie dziurkowanej. Kolejnym krokiem było odczytanie karty przez komputer. Innej wariantem tej metody było przechowywanie danych na taśmach dziurkowanych.

Wspomniane nośniki były wykorzystywane przez IBM lub Texas Instruments jeszcze do końca lat 60. Karty dziurkowane mogą być naprawdę długowiecznymi nośnikami danych – mogą wytrzymać ponad sto lat, a minimum 50 (w zależności od papieru). Zatem dlaczego zostały wycofane? Otóż miejsce na przechowywanie danych na owych kartach było mocno ograniczone. Pojedyncza karta przechowuje 80 bajtów danych. Milion kart perforowanych pomieściłoby zatem tylko 80 MB danych, podczas gdy wszystkie takie karty miałyby 170 metrów wysokości, gdyby zostały ułożone w stosy. Co więcej, ważyłyby łącznie 2500 kg! Nic więc dziwnego, że ta technologia nie miała przyszłości.

Taśmy – od lat 50. do dziś

Pierwszymi taśmami magnetycznymi, które pojawiły się na rynku, były siedmiościeżkowe taśmy IBM (7-track) dedykowane komputerom IBM 701 i IBM 702 w 1952 roku. Problem z pierwszymi komputerami mainframe polegał jednak na tym, że ich wykorzystanie było ograniczone i nie mogło objąć pełnego zakresu aplikacji dostępnych w IBM. Wraz z wprowadzeniem IBM System/360 zmienił się również rozmiar użytej taśmy – tym razem było to już ½ cala (12,7 mm). Tym samym do użytku zostały wprowadzone napędy dziewięciościeżkowe (9-track).

Do dziś na rynku pojawiło się prawie 50 różnych formatów taśm, z czego najnowsze to zaprezentowane w grudniu 2017 r. taśmy LTO 8. Wspólną cechą wszystkich tych formatów jest to, że dane są przechowywane linearnie na taśmie zawierającej namagnesowaną warstwę cząstek. Dzisiaj nadal korzysta się z tych nośników, choć – jak zapewne wiecie – na okrągło ktoś wieszczy ich śmierć. Producenci obiecują, że taśmy mają trwałość co najmniej trzydziestu lat (przy odpowiednim obchodzeniu się z taśmą i jej przechowywaniu). Większość ekspertów twierdzi, że tak naprawdę mogą one wytrzymać ok. 50 lat.

Upłynę już wiele lat od wprowadzenia w latach 70. / 80. pierwszych komputerów stacjonarnych przez takich producentów jak Apple, Atari, Commodore, Osborne, Radio Shack, Tandy, IBM, NEC, Sinclair, Panasonic itd. W związku z pojawieniem się znacznie mniejszych urządzeń magazynowanie danych na taśmach stało się nieco problematyczne. Tak było do momentu pojawienia się dyskietek i dysków twardych…