Welke gevolgen hebben TRIM en Garbage Collection voor SSD data recovery?
Veel thuisgebruikers en ervaren IT-beheerders raken in de war door de twee termen: Garbage Collection en TRIM. Ze kunnen vaak niet het verband leggen tussen de twee functies en weten niet welk effect de functies hebben op data recovery bij SSD’s?
Wat is Garbage Collection? Binnen de computerwetenschap beschrijft men de term Garbage Collection als een vorm van geheugenbeheer waarbij de garbage collector probeert om geheugen vrij te maken door objecten of data die niet meer in gebruik zijn te labelen als garbage. Op deze manier is er extra opslagruimte beschikbaar voor data die wel wordt gebruikt.
Gezien een SSD bestaat uit meerdere Flash NAND-geheugenchips en een controllerchip, die bepaald hoe de data wordt opgeslagen, is het vrijgeven van één of meerdere Flash chips uit data geen gemakkelijke taak. Gegevens worden namelijk geschreven en opgeslagen op Flash in eenheden die pagina’s worden genoemd. Echter kan deze data alleen van de chips worden verwijderd in blokken, die uit meerdere pagina’s bestaan.
Pagina’s worden in blokken geschreven op een Flash tot ze vol zijn. Om ervoor te zorgen dat het systeem niet hoeft te wachten tot het hele blok vol is met onnodige data, wordt de goede data gekopieerd naar een ander leeg blok en de onnodige data in het oude blok achtergelaten. Vervolgens kan de data uit het originele blok worden verwijderd. Deze methode wordt Garbage Collection genoemd. Echter is deze ‘verwijderde data’ nog steeds aanwezig op de schijf, waardoor de data indien nodig herstelt kan worden.
Garbage Collection is een op zichzelf staande hardware functie en wordt uitgevoerd door een controller chip. Bij de meeste SSD’s wordt deze functie grotendeels geïmplementeerd als Background Garbage Collection (BGC). Hoewel de methode van Garbage Collection verschilt per SSD, moet het originele blok altijd volledig worden gelezen. Door dit op de achtergrond te laten draaien, terwijl de computer of server andere taken uitvoert, kunnen de prestaties van het apparaat hoog blijven. Garbage Collection heeft echter één nadeel. Doordat er veel data op schrijf geschreven moet worden verkort dit ook de levensduur van de SSD. Wat is TRIM? Gezien Garbage Collection de levensduur van de SSD verkort, is de TRIM-command functie geïntroduceerd. Hoewel TRIM niet noodzakelijk is voor Garbage Collection en het verwijderen van ongebruikte gegevens, lost het wel de verhoogde slijtage aan de Flash-cellen en de verminderde levensduur van de SSD op. Dankzij de TRIM functie kan de SSD dus efficiënter met Garbage Collection omgaan.
Met de TRIM-command functie kan een besturingssysteem, zoals: Linux, Windows, Mac OS X, Android etc., automatisch de SSD op de hoogte stellen van de pagina's die niet langer geldige gegevens bevatten. Hierdoor worden deze als leeg gemarkeerd zodat er nieuwe data kan worden opgeslagen. Welke gevolgen hebben ze voor data recovery? Het nadeel van TRIM en Garbage Collection is dat data recovery op een SSD, die TRIM heeft ingeschakeld, normaal gesproken helemaal niet mogelijk is. Zodra de prullenbak is geleegd zijn de bestanden permanent verdwenen, waardoor zelfs de meest ervaren data recovery expert ze niet meer kan herstellen. Het blok, waarop de verwijderde data was opgeslagen, wordt voorgoed gewist op het moment dat de gebruiker de gegevens verwijdert.
Hoewel het onwaarschijnlijk is dat de data kan worden gered, is het toch verstandig om het te laten analyseren door een data recovery specialist van Ontrack. Er is namelijk een kleine kans dat de gegevens nog steeds kunnen worden hersteld. In sommige gevallen gaat het om SSD’s die TRIM niet ondersteunen. Het kan ook zijn dat u een FAT32-bestandssysteem gebruikt die TRIM niet ondersteunt of dat het bestandssysteem is aangetast en daarom niet kon worden geopend. Daarnaast kan de SSD standaard gecodeerd zijn, waardoor TRIM niet werkt en de gegevens alsnog kunnen worden hersteld. In zeldzame situaties kan het zelfs zijn dat iemand de TRIM-command heeft uitgeschakeld in het besturingssysteem. Het is daarom verstandig om de SSD toch nog even na te laten kijken door een specialist.
Meer informatie kun je vinden op: https://www.ontrack.com/services/data-recovery/ssd
Copyright afbeelding: Ontrack Datarecovery
